In Wildlands Adventure Zoo Emmen is jaren geleden Annabel de olifant overleden. Na een noodlottige val werd besloten haar te laten inslapen. In Den Haag vond ooit een soortgelijk voorval plaats, dat de gemoederen jaren heeft beziggehouden. Zo zeer dat er veel later een plantsoen, met standbeeld, naar de ongelukkige olifant is vernoemd.

Jenny Plantsoen pleintje tussen de Hemsterhuisstraat achtergrond en de Zorgvlietstraat,1992, maker: Wim de Koning GansJenny Plantsoen pleintje tussen de Hemsterhuisstraat achtergrond en de Zorgvlietstraat,1992, maker: Wim de Koning Gans

Jenny de olifant van 108 jaar oud

In augustus 1937 was circus Sarrasani, na een aantal optredens, op het station te Scheveningen bezig met opladen en de olifanten hielpen met het op de trein zetten van de zware stukken. Ook Jenny, de 108-jarige wijfjesolifant was van de partij. Ze hoefde niet hard te werken en was vooral aanwezig om de andere olifanten rustig te houden. Rond twaalf uur was het laden klaar en de dieren stonden op het punt zelf op de trein gezet te worden, toen Jenny plotseling in elkaar zakte. Met man en macht werd geprobeerd het duizenden kilo's zware dier overeind te krijgen, maar zonder succes. Zelfs met de hulp van een kraanwagen lukte het niet de olifant weer te laten staan.

Hulp van de dierentuin

Vele uren en pogingen later werd de hulp ingeroepen van de directeur van de Haagse dierentuin, de heer W. graaf van Bylandt. Hij constateerde algehele ouderdomszwakte en adviseerde Jenny naar de dierentuin over te brengen, zodat ze daar verder kon worden onderzocht. Onder grote publieke belangstelling werd Jenny op een kar geladen en dwars door de stad naar de dierentuin vervoerd. Eenmaal ter plaatse aangekomen en rustig neergelegd op een bed van stro, overleed Jenny daar diezelfde avond nog.

De directeur van het circus deed direct afstand van het kadaver en liet de verkoop van het dode dier over aan de dierentuin en betaalde daarmee de verpleegkosten.

Vervoer van de olifant Jenny van circus Sarrasani die op het station te Scheveningen in elkaar was gezakt per sleperswagen naar de Dierentuin, 1937, maker: PolygoonVervoer van de olifant Jenny van circus Sarrasani die op het station te Scheveningen in elkaar was gezakt per sleperswagen naar de Dierentuin, 1937, maker: Polygoon

Skelet in de vijver

Een geïnteresseerde koper diende zich al snel aan in de persoon van de heer J.W.B. van der Stigchel, conservator van het Schoolmuseum. Hij wilde het skelet van Jenny graag tentoonstellen. Het beest werd daarom eerst door een aantal vakkundige slagers ontleed en uitgebeend. Vervolgens werden de beenderen in een kist enkele maanden in de vijver van het Zuiderpark gelegd en tot slot werd het skelet begraven in de tuin van het Schoolmuseum aan de Hemsterhuisstraat, om zo de laatste vetresten door de natuur te laten verwijderen. En toen werd het stil rondom Jenny.

Vijver Zuiderpark, 1948, maker: Dienst voor de StadsontwikkelingVijver Zuiderpark, 1948, maker: Dienst voor de Stadsontwikkeling

Waar is dat skelet gebleven?

Tot begin jaren negentig. Het Zeeheldenkwartier werd gesaneerd en het gebouw van het Schoolmuseum gesloopt. Enkele buurtbewoners wisten zich nog het verhaal van Jenny te herinneren en wisten ook nog dat zij in de tuin van het museum begraven was. Maar ondanks verwoede zoekacties werd er geen bot gevonden. Een mysterie, wat was er met het skelet gebeurd?

Een deel van antwoord op deze vraag wordt gegeven door de heer Van der Stigchel van het Schoolmuseum. In een interview met het Haagsch Dagblad (18-12-1947) liet hij de schedel zien van Jenny. “Wij hebben destijds het kadaver gekocht. Om het goed te prepareren hebben we het skelet toen een poos in de vijver van het Zuiderpark gelegd. Al die beenderen liggen nu ergens op de zolder van het museum, want we hebben geen plaats om het gehele geraamte op te stellen”, aldus Van der Stigchel.  

Het ruimtegebrek heeft ertoe geleid dat het skelet nooit is tentoongesteld en vermoedelijk van de hand is gedaan voordat het museum verhuisde naar de Stadhouderslaan. Een klein raadsel is overgebleven: Waar is het skelet van Jenny nu?


Dit artikel is onderdeel van een reeks artikelen gepubliceerd in Den Haag Centraal, geschreven door (oud) medewerkers van het Haags Gemeentearchief.

Auteur: Cynthia Hamberg