De eerste vrouwelijke broodbezorgers
In september 1963 zagen de bewoners van de Haagse wijk Moerwijk en die van Voorburg voor de eerste maal een vrouwelijke broodbezorger uit de nieuwe broodwagen van Hus stappen. De Haagsche Courant plaatste drie maanden later op 9 december een artikel over de ervaringen van broodbakkerij Hus met de twee nieuwe vrouwelijke broodbezorgers.
Verkeersoptocht met bakkerswagens van bakkerij Hus uit de Jacob Catsstraat, maker: Anefo, 1951
Totaal ongeschikt...
Volgens de adjunct-directeur Verkoop de heer B.E.M. Mogendorff deden de dames het heel goed. Of wilden de Haagse vrouwen toch liever een man aan de deur? Een heel andere mening was namelijk de Hus-chef Verkoopbezorging toegedaan, die had begin december verklaard dat vrouwen totaal ongeschikt waren voor het beroep van broodbezorger. Hij achtte het beroep te zwaar voor vrouwen en meende dat de klanten liever een man aan de deur wilden hebben. Volgens de chef Verkoopbezorging speelde ook ‘vrouwelijke jaloezie’ een rol, huisvrouwen zagen volgens hem niet graag een broodverkoopster aan de deur.
Adjunct-directeur Mogendorff vond dat de bezorgsters een faire kans moesten krijgen en dat flauwe grappen als ‘ze staat zo lang te praten’ niet van invloed op de beoordeling mochten zijn. Hij vond een evaluatiemoment pas na enige maanden aan de orde en wilde in die periode zeker doorgaan met de vrouwelijke broodbezorgers.
Goed voorbeeld doet volgen
Ook Utrecht raakte in de ban van vrouwelijke broodbezorgers. Een jaar na Den Haag nam een broodfabriek in deze stad ook een vrouw als broodbezorger in dienst. De zware handkarren voor de bezorging van brood waren net als in Den Haag vervangen door miniatuur-autootjes, die zonder rijbewijs bestuurd konden worden. Dit had hier de weg geëffend voor de aanstelling van een vrouw als broodbezorger.
Op de foto is de eerste vrouwelijke Haagse broodbezorgster te zien voor de gemotoriseerde Spijkstaal-bakkerswagen. Het lijkt erop dat de kersverse bezorgster nog wordt geassisteerd door een collega van het mannelijk geslacht.
De eerste vrouwelijke broodbezorger in Den Haag bij firma Hus, maker: Fotoburo Thuring, 1963
Elektrische wagens van Spijkstaal
Met de elektrisch aangedreven wagen van het merk Spijkstaal kon de bezorgster op een gemakkelijke manier het brood aan de man (of vrouw) brengen. Het rijden in de nieuwe driewielige bakkerswagen moet een stuk eenvoudiger zijn geweest dan het broodtransport met de oude zware broodkarren.
De leverancier van de broodwagens, de firma Spijkstaal, bestaat nog steeds. De naam Spijkstaal is een combinatie van Spijkenisse en staal. Dorpssmid Gerrit Neuteboom begon in 1938 in Spijkenisse met de fabricage van stalen aanhangwagens voor landbouwdoeleinden. Het bedrijf kreeg met name bekendheid door de elektrische melkwagens en later door de zogenaamde SRV-wagens die in feite een soort rijdende supermarkt waren. Spijkstaal is inmiddels een wereldwijd gevestigde naam op het gebied van elektrisch aangedreven voertuigen. Spijkstaal-producten zijn onder andere te vinden bij luchthavens, autofabrieken, ziekenhuizen en attractieparken. Op 31 januari 2011 gaven wethouder Rabin Baldewsingh (Duurzaamheid) en wethouder Sander Dekker (Stadsbeheer) de aftrap voor de ingebruikname van een Spijkstaal elektrische vuilniswagen voor het ophalen van bedrijfsafval door de firma Van Gansewinkel in de Haagse binnenstad.
Dit artikel is onderdeel van een reeks artikelen gepubliceerd in Den Haag Centraal, geschreven door (oud) medewerkers van het Haags Gemeentearchief.
Auteur: Henk Duits