De AVIA Luchtvaarttentoonstelling
Van 30 juli tot 15 augustus 1937 vond in de hallen van de N.V. Tentoonstellingsgebouw “Houtrust” de AVIA luchtvaarttentoonstelling plaats. De tentoonstelling was georganiseerd onder auspiciën van de Koninklijke Nederlandsche Vereeniging voor Luchtvaart en kwam tot stand met medewerking van onder andere de gemeente Den Haag, de ANWB en de KLM.
Luchtvaarttentoonstelling Avia op Houtrust, 1937, maker onbekend
Geven van een indruk
Gezien het tempo van de ontwikkelingen in de luchtvaart achtte men het nuttig en nodig met een tentoonstelling een indruk te geven van de ontwikkeling van de Nederlandse luchtvaart en haar plaats in de wereldluchtvaart. De tentoonstelling moest in het teken staan van de wereldvrede. De speciale tentoonstellingskrant vermeldt: “nergens heeft men getracht het goedkoope en het sensationeele als lokmiddel aan te wenden”. De slagzin van de expositie luidde: “dat het wereldverkeer, dat thans de aarde omspant, de onderlinge waardeering der volken bevordere”. Ook de jeugd moest ervan worden doordrongen dat de luchtvaart bruggen tussen de volkeren bouwt. Door in te spelen op een verwacht aantal van 88.000 schoolkinderen en duizenden padvinders, die niet ver van Den Haag in Vogelenzang verbleven ter gelegenheid van de 5e Wereld Jamboree, werd het informatieve en educatieve karakter van de tentoonstelling onderstreept.
Den Haag als luchtvaartcentrum
Als we de catalogus van de tentoonstelling mogen geloven gold Den Haag in 1937 als belangrijk internationaal en nationaal luchtvaartcentrum. De Luchtvaartdienst van het Departement van Waterstaat, het Nationale Luchtvaart Laboratorium en de Raad voor de Luchtvaart waren er gevestigd.
Verder hadden de International Air Traffic Association (IATA), de KLM en de Koninklijke Nederlandsche Vereeniging voor Luchtvaart er hun zetel. Op het vliegveld Ypenburg was de hoofdvestiging van de Nationale Luchtvaartschool en hield het bureau Luchttoerisme van de ANWB kantoor.
Hoog bezoek
Naast het bezoek van hoogwaardigheidsbekleders kon het organiserend comité zich verheugen in de belangstelling van ten minste twee prinsen. Prins Tsjitsjiboe bezocht de tentoonstelling en op de laatste tentoonstellingsdag liet Prins Bernhard zich rondleiden. Prins Tsjitsjiboe was de broer van de Japanse keizer Hirohito.
Prins Bernhard op de luchtvaarttentoonstelling Avia in de Houtrusthallen, 1937, Fotopersbureau Gompers
Extreem grote Duitse inzending
De gemeente Den Haag pakte uit met een kaart van het wereldluchtverkeer. Hierop waren de steden door gloeilampen aangegeven. Via de bemiddeling van de toenmalige wethouder van Sociale Zaken en met medewerking van de rijksoverheid, ontstond de mogelijkheid de kaart door werklozen te laten maken.
Hoewel er enkele andere buitenlandse inzendingen waren, maakt de tentoonstellingscatalogus in het bijzonder melding van de collectieve inzending van het “Reichsverband der Deutschen Luftfahrtindustrie” die “uitmuntte in overzichtelijkheid en omvang”. De Duitse inzending besloeg maar liefst 32 stands. Hieronder bevonden zich onder meer de vertegenwoordigingen van de vliegtuigfabrikanten Focke-Wulf, Henschel, Dornier en Junkers. Zo hadden de Nederlandse bezoekers van de tentoonstelling in ieder geval een uitgelezen gelegenheid om te zien wat er in de nabije toekomst letterlijk boven hun hoofd hing…
Vluchtkelder
In dit verband is de stand van de Vereeniging voor Luchtbescherming nog het vermelden waard. Hier konden de bezoekers een kijkje nemen in de daar opgestelde vluchtkelder. De verwachting was dat deze inzending duizenden belangstellenden zou trekken, omdat men “gezien de tijdsomstandigheden” graag wel eens zo’n kelder van binnen zou willen zien.
En dat allemaal in het kader van de wereldvrede…
Dit artikel is onderdeel van een reeks artikelen gepubliceerd in Den Haag Centraal, geschreven door (oud) medewerkers van het Haags Gemeentearchief.
Auteur: Henk Duits