Het Haags Gemeentearchief presenteert de serie ‘Geloven in verandering’. Ontdek de verhalen achter twintig belangrijke Haagse plekken van religie, die – vooral de afgelopen tientallen jaren - van aard of bestemming zijn veranderd.

Nieuwe serie van het Haags Gemeentearchief 'Geloven in verandering'

Veel plekken van religie veranderen van signatuur of ze verdwijnen helemaal uit het stadsbeeld. Ook komen er nieuwe plekken bij, waar mensen hun geloof beleven. Het Haags Gemeentearchief wil de geschiedenis van deze kerken, moskeeën, synagogen, tempels en andere gebedsruimten vastleggen, en dan vooral de veranderingen die ze nu doormaken en doorgemaakt hebben.

Bekijk direct het overzicht met de al gepubliceerde verhalen

Een superdiverse stad

Ellen van der Waerden, gemeentearchivaris en manager van het HGA:

“Religie in Den Haag was tot de vorige eeuw vooral van christelijke signatuur. Je vindt dan ook in het Haags Gemeentearchief vooral archieven van christelijke geloofsgemeenschappen. Maar de afgelopen decennia hebben dat beeld volledig veranderd. Tegenwoordig is Den Haag, ook in religieus opzicht, een superdiverse stad. Dat willen we vastleggen en er ook voor gaan zorgen dat de collecties en archieven van het Haags Gemeentearchief daar een goede afspiegeling van zijn.”

200-300 actieve religieuze gemeenschappen in Den Haag

Hoeveel gelovigen er precies in Den Haag wonen is onzeker, omdat geloof niet meer voorkomt in de gemeentelijke statistieken. Bekend is wel dat Den Haag tientallen kerken, moskeeën, synagogen en mandirs (hindoeïstische tempels) telt, waarin 200-300 religieuze gemeenschappen actief zijn. Uit cijfers van de geloofsgemeenschappen zelf valt op te maken dat het percentage christenen en moslims in Den Haag ongeveer gelijk is (elk zo’n 15 procent van de bevolking).

In de Haagse kerken vind je alle stromingen van het christendom: van oriëntaals orthodox, oosters orthodox, rooms-katholiek, protestants tot de pinkster- en evangelische gemeentes. Terwijl het bezoek aan de traditionele christelijke kerken daalt, groeit de aanhang van nieuwe stromingen sterk. En meer dan de helft van de christenen hoort bij een van de circa 120 migrantenkerkgemeenschappen in onze stad.

De Haagse moskeeën vertegenwoordigen alle stromingen van de islam, waarbij de culturele achtergrond per moskee verschilt. Verder telt de Hofstad relatief het grootste aantal Hindoes in Nederland: zo’n 5 procent van de inwoners, met daarnaast een kleine groep Joden en boeddhisten.

Verhalen achter de locaties

In de serie ‘Geloven in verandering’ worden de verhalen van de geloofsgemeenschappen verbonden met de stadsgeschiedenis. Het Haags Gemeentearchief wil een compleet verhaal vertellen; niet alleen de geschiedenis van een locatie, maar óók het verhaal erachter. Hiervoor maakte het archief een reis langs ruim 20 plaatsen van religie in de stad en sprak over het verleden en de toekomst met voorgangers, kerkbestuurders, ondernemers en andere betrokkenen. Wat betekent de plek voor hen? En waar staat de plek nu voor?

Respect, discussies en emoties

Een locatie uit de serie is Café LOFT aan het Pomonaplein in de Vruchtenbuurt. Dit café is een onderneming met een sociaal en spiritueel doel en is gevestigd in de voormalige christelijk-gereformeerde Jeruzalemkerk. Deze nieuwe functie van het kerkgebouw, een markant en gezichtsbepalend gebouw in deze wijk, is een mooi voorbeeld van hoe ‘plekken van religie’ veranderen in onze stad, en door maatschappelijk ondernemerschap voor de wijk behouden kunnen blijven.

Andere locaties uit de serie zijn onder meer de Turkse moskee in de Wagenstraat, waar duidelijk in het gebouw de voorganger -  de Grote Synagoge – nog is te zien, en de Sikh Tempel (Shri Gurudwara Singh Sabha) aan de Van der Kunstraat, een gewijd, heilig gebouw midden in een industriële wijk. Ook is er een indrukwekkend verhaal over de discussies en emoties rondom het afbreken van de H. Sacramentskerk aan Sportlaan.

Tweewekelijkse tweeluik

De serie kent negentien afleveringen. Vanaf 11 juni publiceren we om de week hier op de website een tweeluik: een historisch verhaal van een Haagse plek van religie (als verhaal van de stad), én het blog-interview met iemand uit de gemeenschap.

Aflevering 0 Acht eeuwen religie in de Hofstad  
Aflevering 1 De Jeruzalemkerk, een hut om te schuilen Interview met Defne en Erik Peters van Café Loft
Aflevering 2

Mescidi Aksa moskee: van synagoge naar Turkse moskee

Mescidi Aksa moskee: verbouwing met respect voor het Joodse verleden

Aflevering 3 Kerk van het Allerheiligst Sacrament Cees van Gils, bestuurder parochie Het Allerheiligst Sacrament
Aflevering 4 De Onze Lieve Vrouwe van Fatima-kerk Mathilde van de Ridder, senior pastor City Life Church
Aflevering 5 De Haagse dominee Dirk Arie van den Bosch.
Brieven uit het Oranjehotel, Scheveningen.
Julianakerk Transvaal - Wim Deetman en Atalay Celenk
Aflevering 6 De Onbevlekt Hart van Mariakerk in Marlot Jan Eijken, RK pastor en betrokken bij diverse migrantenkerken
Aflevering 7 Sefardische Joden in Den Haag in de zeventiende en achttiende eeuw Interview met Marianne van Praag, rabbijn van de Liberaal Joodse Gemeente
Aflevering 8 Verwoesting door de oorlog en wederopbouw van de H.H. Martelaren van Gorcumkerk Agnes Damen, oud-vrijwilliger van de H.H. Martelaren van Gorcum
Aflevering 9 Wijklokalen en de hulp aan de zwakkeren Evangelische Broeder Gemeente – interview met Christine Welschen
Aflevering 10 De Paaskerk en het optimisme van de naoorlogse wederopbouw Interview met Mohamed Mahawat Khan en Robbert Mohammedamin van de Al Qiblatain moskee
Aflevering 11 De Grote of Sint-Jacobskerk Interview met Jacob Korf van de Grote Kerk
Aflevering 12 Het Capitol: een bioscoop werd later gebedsruimte David Maasbach, Maasbach Wereldzending
Aflevering 13 Het Boeddhistisch Centrum Haaglanden aan de Uilebomen Varamitra en Femke Merkx, Boeddhistisch Centrum Haaglanden
Aflevering 14 De Gouden tempel van Amritsar Sikhisme en Hindoeïsme samen in één tempelcomplex
Aflevering 15 Geloven in Scheveningen: op hoop van zegen Mevrouw Flinterman – van Hoeken over de Pniëlkerk in Duindorp
Aflevering 16 De Bethelkerk in Nieuwe Haagse schoolstijl 'Bethel blijft' schudt de buurt wakker
Aflevering 17 De Theresiakerk in Rustenburg en de politicus L.F. Guit Floris van Wissen van Kavel Vastgoed over de Theresiakerk

 Meer lezen? Kies dan een van de andere Verhalen van de stad of een van onze blogs.