Haagse Buurtwinkels: Vishandel Verheij
Buurtwinkels bestaan vaak al tientallen jaren en zijn voor veel bewoners dé vaste plek voor hun dagelijkse boodschappen. Een icoon in de wijk. De plek waar men heen gaat voor gewoon even een praatje en waar iedereen elkaar kent. Geen grote winkelketens, maar de winkels waar de klant nog steeds centraal staat.
Het Haags Gemeentearchief wil de buurtwinkels van Den Haag portretteren. Buurtwinkels die al 20 jaar of langer in de wijk te vinden zijn, in alle delen van Den Haag. Via social media zijn oproepen geplaatst om onze inwoners te vragen welke buurtwinkels er volgens hen in aanmerking kwamen voor ons project. "Buurtwinkels, het kloppend hart van de wijk" is onlangs afgerond.
Vishandel Verheij, fotograaf Robin Butter 2023
Op bezoek bij Nel en Martin Verheij
Vishandel Verheij behoort tot de oudste zaken van Den Haag. Moeder Nel is bij het gesprek aanwezig, zij is de winkel gestart in 1963 en nog steeds is de winkel haar lust en haar leven.
Nel Verheij is in 1962 getrouwd en werkte toen nog op Scheveningen. Ze had geen woning en woonde in bij haar schoonouders met nog 4 andere kinderen. Haar man moest in militaire dienst. In 1963 gaf haar schoonvader aan dat er een winkel te koop stond. Haar schoonvader was groothandelaar, leverde vis en kwam in deze winkel. De toenmalige eigenaren woonden hier met 6 personen.
4 keer zo groot
Zoon Martin onderbreekt: “Je moet je voorstellen, de winkel is nu groot, maar de winkel was een kwart van wat hij nu is. De andere driekwart daar woonde het gezin. We hebben het over 60 vierkante meter met 6 personen.”
Nel vult aan: “We zijn in 1963 begonnen, omdat mijn man in dienst zat zorgde mijn schoonvader voor de handel. Toen mijn man uit dienst kwam is hij het zelf gaan doen. We verkochten heel veel verse vis. Mensen hadden zelf een tasje, emmertje of vergiet bij zich. Onze kinderen zijn hier ook geboren. Na 10 jaar kwam het huis boven vrij en zijn we naar boven gegaan en ik woon er nog steeds. Inmiddels is mijn man overleden en de kinderen zijn de deur uit en ik heb al achterkleinkinderen. Zo is mijn leven en ik wil nog zo graag als ik kan. Ik vind het gezellig, anders heb ik niet. Het is wel moeilijk nu want er is geen personeel te krijgen.
Mijn zoon was vanochtend om 6.30 al bij de afslag en hij komt vanavond om 20.00 pas thuis. Het is hard werken, 6 dagen lang.”
Van vader op zoon
De zaak is 10 jaar geleden overgenomen door zoon Martin. Eerst was het een eenmanszaak, daarna werd het samen een vof en daarna is het overgenomen door Martin. Hij werkt er al 40 jaar, vanaf zijn 17e. Hij heeft het vak van zijn vader geleerd, maar is wel naar de visvakschool gegaan en heeft zijn middenstandsdiploma gehaald. Dat had je vroeger nodig om een bedrijf te kunnen beginnen. “Nu is dat niet meer nodig, dat heeft wat mij betreft geen goed gedaan aan de winkels die erbij zijn gekomen, het zorgt voor heel erg veel verloop van bedrijfjes die starten en weer stoppen.”
Veranderingen in de buurt
De archivaris vraagt wat ze hebben zien veranderen in de buurt. “Het was een arbeidersbuurt. De samenstelling is heel erg veranderd. We hebben heel veel verschillende culturen. Afrikanen kwamen veel voor red fish, makreel, we verkochten er dozen van. Die stonden ze dan hier in de winkel te verdelen onder elkaar, maar die mensen zijn nu allemaal weg. Buitenlandse vissoorten die vroeger schaars waren zoals bijvoorbeeld dorade, dat is nu veel goedkoper dan 30 jaar geleden. Kabeljauw is schaarser en dus veel duurder geworden.
Effect van stijgende dieselprijzen
Het is wel moeilijker nu. Je hebt nu niet alleen de hogere inkoopsprijs door de gestegen dieselprijzen, maar er is daardoor ook minder aanvoer omdat er minder schepen uitvaren. De olieprijs is verdubbeld, dus dat hakt er wel in. Dat kan je niet allemaal doorberekenen.”
Martin is 57. Zijn kinderen doen ander werk en zien het niet zitten om zoveel uur op een dag en in de week te werken voor dat loon. "Zij hebben het beter dan ik qua tijd en verdiensten. Er is geen verjonging."
Lange dagen
We vragen of Martin altijd al het idee had om de zaak in te gaan. “Toen ik van school kwam was er ook een crisis. Er waren een hoop afgestudeerden zonder werk. We hadden het in de winkel druk. Ik was geen hoogvlieger voor de universiteit en mijn moeder vroeg of ik wilde komen helpen. Vanaf het begin af aan is dat goed gegaan, ik heb een goed leven gehad, maar wel uren gemaakt. Ik heb het niet cadeau gekregen. Andere beroepen hebben amper nog een 40-urige werkweek, wij draaien weken van 70 uur. Hoe het verder moet... ja... Op een gegeven ogenblik zal het verkocht of verhuurd moeten worden. Als ik het verkoop ben ik het kwijt dus dat wil ik niet, wel verhuren. Ik wil wel graag dat het een vishandel blijft.”
Nel en Martin Verheij, fotograaf Robin Butter 2023
Corona-periode
De archivaris vraagt of de Coronaperiode nog impact heeft gehad. Martin geeft aan dat de Coronajaren goede jaren waren. Restaurants waren dicht, de markt was gesloten. Het eerste jaar hebben ze heel goed verkocht, maar Martin geeft aan dat ze wel naar een andere toekomst moeten gaan kijken. Hij denkt niet dat hij er nog 10 jaar zit. “De omzet is goed, maar je kan het niet in je uppie doen, er moet wel voldoende animo zijn om het werk te doen. De jeugd gaat eerder voor een lingeriezaak of kappers/nagelstylistes, maar de vis dat wil niemand meer.”
Buurtfunctie
De archivaris vraagt of ze het idee hebben dat ze een buurtfunctie hebben en dat wordt direct beaamd. “Zeker! Ook buitenlandse mensen, zij komen altijd met een groepje en dat is heel gezellig altijd. We hebben het alleen van mond tot mondreclame, andere reclame doen we niet aan. Wie leest er nou nog een buurtkrantje. We hebben het druk genoeg.” Nel vult aan: “De kinderen van klanten van vroeger komen nu zelf en noemen me oma.” Nel vertelt vol warmte over de klanten, jongens die ze heeft zien opgroeien, mensen die bijna vrienden zijn geworden.
Nel vertelt dat ze als vrouw in de zaak staan heel gewoon vond. Ze heeft altijd geholpen, samen met haar schoonzus. Nel was 21 en haar schoonzus 16, zo zijn ze samen begonnen. Alles samen gedaan, tot het behangen aan toe. Ze heeft haar leven lang hard gewerkt, maar als ze nu even kan zitten dan doet ze dat. "Ik blijf het heerlijk vinden om in de winkel te zijn, ben nog steeds blij als we weer iets verkopen."
Wilt u met uw verhaal ook bijdragen aan de geschiedenis van Den Haag en al haar wijken? Neem dan contact op met het Haags Gemeentearchief via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., een van onze medewerkers neemt dan contact met u op.