Rond 1925 kwam in Nederland kattenbrood op de markt. Ook Pieter Herbert Verseveldt, eigenaar van een Haagse dierenwinkel, haakte in op de ontwikkeling. Dit is het succesverhaal van Felix kattenbrood.

Residentieweek juni 1936, een reclamewagen van de Haagse firma Felix Kattenbrood neemt deel aan Haagsche bedrijvenoptocht | Fotograaf Gompers

Felix the Cat uit Amerika

Hij is alweer een tijdje niet meer op Nederlandse tv, de ondeugende zwart-witte kat met de naam Felix. In de reclamespotjes haalde hij net zolang kattenkwaad uit tot hij weer een portie kattenbrood in zijn bakje had.

De bijzonder populaire Felix was eigenlijk een verwijzing naar de Amerikaanse Felix the Cat. Deze zwarte kat had vanaf 1919 de hoofdrol in een Amerikaanse tekenfilmserie. Deze creatie van de Amerikaan Otto Messmer was lange tijd een geliefde internationale beroemdheid. In 1922 kreeg deze Felix zelfs zijn eigen papieren stripreeks.

Televisieserie

In 1928, toen de films met geluid in opkomst waren, verloor Felix aan populariteit, maar de kat probeerde zijn fans terug te winnen. In 1954 trok de oorspronkelijk ontwerper Messmer zich terug. Zijn assistent Joe Oriolo blies de stripfiguur in 1958 nieuw leven in met een televisieserie. Tot op heden promoot Don Oriolo, de zoon van Joe, de Amerikaanse Felix.

Felix, wat ben je toch slim

De naam Felix is overigens afgeleid van het Latijnse woord voor ‘gelukkig’ en dat is iets wat de Amerikaanse Felix the Cat gemeen had met ‘onze’ reclame-Felix. Beide katten zagen er gelukkig uit. In de tv-reclame speelde Felix overigens weer een ‘stomme’ kat, die niet sprak, maar alleen miauwde en snorde. Het katje verzon altijd een slim idee om aan zijn favoriete eten te komen.

De Nederlandse slogan ‘Felix, wat ben je toch slim’, had ook bij de Felix the Cat goed gepast. Bij de Amerikaanse kat ging het evenwel niet alleen om het verkrijgen van eten, maar hij richtte zich vooral op het oplossen van problemen. Bovendien was hij gevat en had menselijke trekken.

Kattenbrood in Nederland

Rond 1925 kwam in Nederland kattenbrood op de markt. Dit bestond uit een mengsel van bouillon met gemalen vlees en deeg. Het werd gebakken om een langere houdbaarheid te garanderen. Ook Pieter Herbert Verseveldt, eigenaar van de dierenwinkel aan de Frederik Hendriklaan 204, ontwikkelde naast het al veel langer bestaande hondenbrood, kattenbrood.

Haagse Felix

Toen dit aansloeg zocht Verseveldt naar een aansprekende naam en het toeval wilde dat één van de klanten, die de Amerikaanse Felix the Cat kende, het kattenbeeldje dat op de toonbank stond steevast begroette met: ‘Hallo, Felix the Cat’. De naam was geboren.

Tot in de jaren zeventig domineerde Felix Kattenbrood de Nederlandse kattenbroodmarkt. Het kattenvoer was verpakt in papieren zakjes met als opdruk een vermelding van de smaak van het product en een afbeelding van de Haagse Felix, een zwarte kat met een ronde rug en opstaande staart. Het beeldmerk werd wereldwijd gedeponeerd.

Diervoeding via kruideniers

Al snel was het kattenbrood erg gewild. Verseveldt besloot uit te breiden. Begin jaren dertig bouwde hij de Felix Kattenbroodfabriek aan de 1e van der Kunststraat. Zijn collega-dierenhandelaren waren afgunstig op de belangstelling voor het nieuwe kattenvoer en bleken niet bereid Felix Kattenbrood af te nemen. Daarom zocht Verseveldt naar andere wegen. Als eerste in Nederland wist hij diervoeding via kruideniers te verkopen. Dit werd een groot succes.

Haagse bedrijfsoptocht

Op deze foto is te zien dat een wagen van Felix Kattenbrood deelnam aan de Haagse bedrijfsoptocht die in het kader van de Residentieweek van 6 tot 15 juni 1936 werd georganiseerd. Op de auto zijn niet alleen de zwarte kat, maar ook twee witte katten afgebeeld. De reclamewagen reed al eerder mee in een Rotterdamse feestrit tijdens de Koninginnedagviering in 1928, waarbij de katten bovenop het dak met elkaar vochten. Dit tot groot vermaak van het publiek. In Den Haag stonden de katten in de auto.

Van Den Haag naar Etten-Leur

In 1951 bestond het Haagse bedrijf van Verseveldt 25 jaar. Negen jaar later verruilde de fabriek Den Haag voor Etten-Leur. De naam van de fabriek was toen al veranderd in Felix Bonzo. Verseveldt was echter nog steeds eigenaar-directeur en dat was hij ook nog bij het veertigjarig jubileum in 1966. Felix Kattenbrood, inmiddels onder de naam Spillers Petfood en onderdeel van de Britse firma Dalgety, kwam in mei 1996 slecht in het nieuws. Door besmette kattenbrokken raakten 56 katten verlamd. Felix werd op dat moment door zeventien procent van de kattenbezitters aan hun dieren gevoerd. Ondanks dat het kattenvoer direct uit de schappen werd gehaald, draaide de fabriek dat jaar een verlies van dertig procent.

Sluiting fabriek

Twee jaar later moest de fabriek in Etten-Leur de deuren sluiten en stonden de 86 medewerkers op straat. Het merk Felix werd door het Amerikaans bedrijf Nestlé Purina PetCare, “Your Pet, Our passion”, overgenomen. Hun fabriek in IJmuiden was de grootste katten- en hondenvoerfabriek van Nederland en produceerde vooral voor de Europese markt. In juni 2010 vond de verkoop van deze fabriek aan het Ierse C&D Foods plaats. Felix bleef van Nestlé. De productie, marketing en verkoop van Felix en andere diervoerders gebeurt nu vanuit Amsterdam.