In het centrum is de Grote Kerk niet te missen. Met de hoge klokkentoren die hoog boven de daken uitsteekt, is het een echte eye-catcher in de Haagse skyline. In de collecties van het Haagse Gemeentearchief zijn zeer oude archiefstukken te vinden van deze kerk, soms al van honderden jaren oud! Hoe kan een kerk zo lang blijven bestaan? Het antwoord: door te verbinden en met de tijd mee te gaan. We spreken met Jacob Korf, die zich dagelijks inzet voor de Grote Kerk.

Lees over de locatie bij dit interview

Ds. Jakob Korf voor de Grote Kerk (foto Robin Butter)Ds. Jakob Korf voor de Grote Kerk (foto Robin Butter)

“Ik ben begonnen als predikant op het platteland van Groningen. En heb theologie gestudeerd in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw. Mijn beeld van geloven is tegenwoordig wel heel anders dan toen ik begon. Geloven is voor mij altijd een zaak van vertrouwen. God de Heer is de gangmaker van de menselijke beschavingsgeschiedenis, als stem van het geweten in mensen en tegenstem tegen alle andere inhumane “goden” van deze wereld. Wie ben ik om het geloof af te vallen terwijl onze voorouders altijd met het geloof hebben geleefd en daarin houvast en uitzicht hebben gevonden. Rond mijn 30e, in 1993, kwam ik, vanuit Rotterdam, in Den Haag en begon als predikant bij de gemeente van de Duinzichtkerk. In 2007 ben ik naar de Abdijkerk gegaan. Nu ben ik 70 jaar en sinds 2016 met emeritaat, ik ga nog regelmatig voor in kerken, o.a. af en toe in de Grote Kerk, met Pasen en Kerst.

"Wat ziet u?"

De Grote Kerk is altijd een centrale kerk geweest in Den Haag. Op een gegeven moment had de Haagse Hervormde Gemeente wel 100.000 leden. In de jaren 60 liep het aantal terug. Dat was achteraf gezien ook niet verbazingwekkend. Het centrum liep leeg. Daarnaast kwamen er ook mensen met een andere religieuze achtergrond in de stad wonen. Toen men in de Grote Kerk in 1981 stopte met de diensten is er voor de gemeente van de Grote Kerk een nieuwe kerk gebouwd aan het Om en Bij, de Lukaskerk. Toen is ook de Stichting Grote Kerk ontstaan en hebben wij ons gericht op het behoud van de kerk. De huurders en bezoekers bepalen de agenda van de evenementen en wij zorgen voor een warm onthaal.

We ontvangen tijdens de Openstelling van de kerk (mei – oktober) zo’n 20.000 bezoekers per jaar. Sinds kort werken de organisaties van Openstelling Toren en Kerk samen. Er zijn ongeveer 50 vrijwilligers. Vaak zijn het dagjesmensen die onze kerk bezoeken. Wanneer zij binnenkomen, kijken de mensen altijd direct omhoog en zijn zij overdonderd door de ruimte en het licht dat naar binnen stroomt. Vaak ga ik gesprekken aan met de mensen en vraag ze: “Wat ziet u?”

De Grote of St. Jacobskerk (foto Robin Butter)De Grote of St. Jacobskerk (foto Robin Butter)

Bier is een hemelse gave

De kerk zet in op ontmoeting. Het is mooi om de verhalen van andere mensen te horen. Je moet wel liefde voor de mens hebben. Zeker gesprekken met mensen met een andere geloofsovertuiging vind ik erg interessant. Een Moslim vroeg mij waarom er op een heilige plaats bijvoorbeeld een bierfestival kan worden georganiseerd? Mijn antwoord aan hem was het volgende: zakelijk, de Grote Kerk staat leeg. Per jaar moet er alleen al zo’n 300.000 euro opgehaald worden voor het onderhoud van de kerk. Kortom: er moet geld worden verdiend om de kerk van onderhoud te voorzien. Dat is de reden dat wij inmiddels een evenementenlocatie zijn geworden. Inhoudelijk: een bierfestival is een uiting van het leven. Bier is een menselijke uitvinding en laten we daarvan genieten als een hemelse gave.

Op de Openmonumentendag stond ik buiten de kerk en ik nodigde de mensen uit om binnen te komen. Op dat moment kwam er man boos naar mij toe. Hij zei dat ik mensen aan het bekeren was. Met hem wilde ik wel praten want hij zal ook wel zijn redenen hebben om zo te denken. Wat ik erg belangrijk vind in een gesprek is dat er een open houding moet zijn, een gelijkheid waarbij je de ander in de ogen kan aankijken. Met elkaar op zo’n gelijke manier in gesprek gaan, kan al veel problemen oplossen en voor wederzijds begrip zorgen.

Ds. Korf verzorgt rondleidingen in en rond de kerk (foto Robin Butter)Ds. Korf verzorgt rondleidingen in en rond de kerk (foto Robin Butter)

In crises wordt de mens creatief

We doen ook rondleidingen voor scholen. Ik had laatst een klas uit de Schilderswijk op bezoek. Veel kinderen met een Islamitische opvoeding. Zij waren nieuwsgierig en we begrepen elkaar goed in het gesprek over het geloof. Kinderen die opgegroeid zijn zonder het geloof kennen vaak de Bijbelse verhalen niet. In mijn uitleg begin ik dan vanaf het begin. Juist in een tijd als deze, met een wereldwijde pandemie, komen er vaak vragen over zingeving van het leven en wat de rol is van het bestaan op aarde. Ik denk dat het geloof de juiste vragen stelt die mensen verder kan helpen.

Toen in 1981 het besluit viel om de kerk te sluiten voor reguliere diensten, zullen er beslist mensen zijn geweest die het er niet mee eens waren dat de kerk in transitie ging. Net als nu, zaten we toen in een crisis en in crises wordt de mens creatief. Wanneer alles ontvalt is het belangrijk om eraan te denken dat we in het geloof leven van de hoop. De groep van initiatiefnemers werd kleiner, maar de kleine groep die bleef, hield wel vast aan het idee en werd vindingrijk.

Leuk artikel? Lees dan het verhaal achter de Grote Kerk, een van onze andere Verhalen van de stad en blogs, of ga naar onze achtergrondinformatie over de serie 'Geloven in verandering.'