Een toevallige vondst
Een kijkje achter de schermen van het Haags Gemeentearchief, dat is wat we u graag bieden. In deze blog vertelt datamanager Wouter Brunner over het verhaal achter het oudste Loosduinse huwelijksregister.
Nauwelijks één centimeter dik. Op een totaal van de ruim achttien kilometer aan archieven die we beheren. Erg indrukwekkend ziet het op de foto afgebeelde register er niet uit. En toch is het dat wel.
Burgerlijke Stand als kern van de collectie
Het is waarschijnlijk niet eens ver bezijden te waarheid om te zeggen dat de Burgerlijke Stand de kern van onze collectie vormt. Het is dan ook een serie registers met een flinke status en een flinke geschiedenis. Gebeurtenissen zoals geboorte en huwelijken werden tot 1811 vastgelegd door kerken (de zogenoemde DTB), maar in de Franse tijd werd dit een overheidstaak. Iedere inwoner moest geboorte, huwelijk en overlijden aangeven bij de gemeente, die deze gebeurtenis vervolgens vastlegde in een akte. Deze akten belanden vervolgens na een vastgestelde periode bij de aangewezen archiefbewaarplaats.
Oudste huwelijksregister van Loosduinen
Het HGA bezit de Haagse geboorteakten tot en met 1919, de huwelijksakten tot en met 1944 en de overlijdensakten tot en met 1969 (en eveneens die van Veur, Stompwijk en Voorburg, maar met iets andere jaren). Van de voormalige gemeente Loosduinen bezitten we eveneens de geboorteakten tot en met 1919 en daarnaast alle huwelijks- en overlijdensakten.
Tenminste, dat dachten we.
Recent werden we er door twee van onze vrijwilligers aan herinnerd dat het oudste huwelijksregister van Loosduinen, dat van 1812, ontbrak. Controle in het depot wees uit dat op de plek waar de akten hadden moeten zitten, de huwelijksafkondigingen van dat jaar waren ingebonden. Dit bindwerk was verre van nieuw, dus dit moet al zeer geruime tijd geleden gebeurd zijn.
Het is toch jammer om je ‘belangrijkste’ collectie niet compleet te hebben…
Van een akte worden echter twee exemplaren opgemaakt. Één voor de gemeente zelf, en een kopie voor de rechtbank. De akten van de gemeenten belanden uiteindelijk bij ons, die van de rechtbank belanden in de provinciale archiefbewaarplaats, in Zuid-Holland is dat het Nationaal Archief. We hebben daarom bij het Nationaal Archief een verzoek ingediend om dit register te scannen, zodat wij het toch aan kunnen bieden.
Twee gescande registers
Groot was echter de verbazing toen we niet één maar twee gescande registers kregen. Bij het Nationaal Archief hadden ze niet alleen de kopie maar ook het origineel! Hoe dat zo gekomen is, is onduidelijk. Het vermoeden is dat dit register zelfs nooit bij het Haags Gemeentearchief terecht is gekomen, maar dat gaan we waarschijnlijk niet meer kunnen achterhalen.
Wat we wel kunnen: het terugvragen 😊!
En zie, na welwillende medewerking van het Nationaal Archief is het oudste Loosduinse huwelijksregister eindelijk waar het hoort: bij het Haags Gemeentearchief. De scans van het register staan inmiddels op onze website.