Het Vredespaleis hoort tot de meest iconische gebouwen in Den Haag. Het is gebouwd in een tijd waarin wereldvrede een lang gekoesterde droom was. Het Vredespaleis is gebouwd naar aanleding van 2 vredesconferenties in Den Haag. Het was de plek voor Het permanente Hof van Arbitrage. Ook nu zitten hier nog meerdere organisaties die zich inzetten voor vrede.

Vredespaleis rond 1930
Het Vredespaleis aan het Carnegieplein rond 1930

Vredesconferentie in Den Haag

Er zijn in Den Haag twee vredesconferenties gehouden, in 1899 en in 1907. Het belangrijkste doel van deze Haagse Conventies was om een einde te maken aan de wapenwedloop in Europa. Vertegenwoordigers van 26 regeringen maakten afspraken over wat er wel en niet gebruikt mocht worden tijdens oorlogen.

Het belangrijkste resultaat van de 1e Haagse vredesconferentie was het besluit om vrijwillige arbitrage in te voeren. Dit leidde tot oprichting van het Permanent Hof van Arbitrage. Het permanente Hof van Arbitrage moest een passende huisvesting krijgen. Omdat de 1e Haagse vredesconferentie in Den Haag was, besloot men hier een echte tempel voor de vrede te bouwen.

Eerste Vredesconferentie, de deelnemers poseren op de trappen van Huis ten Bosch 18 mei 1899.

Bouw van het Vredespaleis

In 1903 schonk Amerikaanse staalmagnaat Andrew Carnegie 1.5 miljoen dollar voor de bouw van het Vredespaleis. Carnegie wilde zijn geld nog tijdens zijn leven aan goede doelen besteden. Hij gaf ook het geld voor de bouw van het Vredespaleis. Dit geld werd ondergebracht in de Carnegie-stichting. Sinds de oprichting in 1904 beheert de Carnegie-stichting het gebouw en de gronden.

De Carnegie-Stichting schreef een prijsvraag uit voor het ontwerp van het paleis. 216 architecten stuurden een ontwerp in voor een Paleis voor de Vrede. Louis Marie Cordonnier uit Lille won uiteindelijk de eerste prijs. 

De bouw begon in 1907 en Koningin Wilhelmina opende op 28 augustus 1913 officieel het Vredespaleis.

Officiële opening van het Vredespaleis in 1913 met daarbij Koningin Wilhelmina en Andrew Carnegie, foto uit publicatie H. Deutman.

Geschenken in het Vredespaleis

Het Vredespaleis paleis staat vol met bijzondere geschenken van de deelnemers van de Haagsche Conventie. In het paleis staat bijvoorbeeld een grote Jaspis vaas uit Rusland. Ook aan het gebouw zelf werd veel geschonken. Nederland schonk 7 glas-in-loodramen, Denemarken de fontein en België gaf de entreedeuren.

Het Vredespaleis Europees Erfgoed

Het Vredespaleis heeft een symbolische waarde voor de hele internationale gemeenschap van betrokken landen. Het gebouw heeft daarom het Europese Erfgoedlabel gekregen. 2018 was het Europees jaar van het erfgoed. Daarom maakte het Haags Gemeentearchief de tentoonstelling Tempel van de Vrede in Den Haag.

Dit was een samenwerking tussen de afdeling Monumentenzorg en Welstand van de gemeente Den Haag en het Haags Gemeentearchief met medewerking van de Carnegie-stichting.

Lees meer over de geschiedenis van het Vredespaleis (pdf, 23 MB).