De naam Bonneterie is het Franse woord voor breisel. Het verwijst naar soorten klein textiel, die door middel van breien worden vervaardigd, zoals wollen kousen en sokken, mutsen, dassen en handschoenen. Winkels die zich in deze artikelen specialiseerden werden ook wel een bonneterie genoemd. Maison De Bonneterie, sinds 1889 gevestigd in Amsterdam, verkocht voornamelijk breiwerk, maar al snel begon het bedrijf meer modieuze producten te verkopen.  

Interieur Maison de Bonneterie 2013. Maker Dick Valentijn

Haags filiaal 

In 1895 opende de Bonneterie een Haags filiaal aan de Gravenstraat 4. Er is altijd gespeculeerd dat leden van de Koninklijke familie hier daadwerkelijk na sluitingstijd hun kleding kochten, misschien kreeg de kledingzaak daarom in 1901 het Koninklijke predicaat Hofleverancier toegekend. Meddens, een ander Haags modewarenhuis uit 1830, ontving dit predicaat pas in 1980.  

Maison de Bonneterie betrok in 1913 het door architect A. Jacot ontworpen gebouw aan de Gravenstraat 2. Jacot was lid van de ‘Um 1800 Bewegung’. De architecten van deze beweging putten inspiratie uit de schoonheid van de klassieke vormentaal. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het interieur van Maison de Bonneterie is geïnspireerd door die van het Louvre in Parijs. Het warenhuis kwam vol te hangen met kroonluchters en spiegels. Mede hieraan ontleende de modezaak de luxe uitstraling. De klanten aan het einde van de twintigste eeuw verwachtten, net als die aan het begin van die eeuw, in de winkel kwaliteit en degelijkheid te vinden, maar wensten bovenal persoonlijke aandacht van personeel dat het vak verstond.  

Prentbriefkaart 1913. Uitgever Weenenk en Snel

Winkelen in de passalon 

Tachtig jaar geleden liepen de klanten niet zelf door de winkel, maar namen plaats in één van de passalons. Het personeel bracht daar de kleding bij de klant. De meeste kleding was niet in de winkel zichtbaar. Slechts een deel van de collectie stond tentoongesteld in glazen vitrines. Verkoopsters adviseerden de klanten en aankopen werden vermaakt in het veranderatelier. Eén van deze ateliers is hier op de foto te zien. Wat de klant kocht, noteerde het personeel in een klantenboek. De medewerkers bleven jarenlang in dienst en hadden hierdoor binding met de klanten. In 1933 reisden inkopers van Maison de Bonneterie voor het eerst naar Amerika en introduceerden daarna in Nederland ook namaakjuwelen. 

Gravenstraat 2, drukte voor de uitverkoop van de Bonneterie. 1956, maker H. Lamme

Langzaam uit de gratie  

Vanaf 1965 raakte het modehuis langzaam uit de gratie. De kinderen van de vaste klanten wilden niet kopen in de winkel waar hun ouders kwamen. Verschillende vooraanstaande kledingwinkels als Hirsch en Gerzon verdwenen in de jaren zeventig. De Bonneterie, nog steeds eigendom van de familie van de oprichters, het Joodse echtpaar Cohen-Wittgenstein, hield stand en zocht naar mogelijkheden om het modehuis voor oude en nieuwe klanten aantrekkelijk te houden. In 1979 organiseerde het warenhuis, bij het 90-jarig bestaan, voor het eerst een modeshow. Moest de directie in 1983 nog tien personeelsleden ontslaan, omdat de bedrijfsresultaten tegenvielen, in het najaar van 1987 opende de exclusieve theesalon Café le Dôme in De Bonneterie. 

Grondige verbouwing was geen redding 

Uiteindelijk gooide het modehuis in 2009 het roer helemaal om. De winkels werden, naar ontwerp van de Engelse architect Charles Dunnett, grondig verbouwd. Men ging volgens het principe shops-in-shops werken en een nieuw logo en een nieuwe huisstijl maakten de verandering compleet. Merken als Burberry, Karl Lagerfeld, Hugo Boss en Tommy Hilfiger kwamen er te koop. De Bonneterie richtte zich vanaf dat moment weer voornamelijk op dames- en herenkleding in het hogere segment. Het modehuis had ook twee vestigingen in Laren en in 2007 werd nog een filiaal in Heemstede geopend. McGregor nam in 2011 de Larense vestigingen over en de vestiging van De Bonneterie in Heemstede sloot op 31 juli 2014 de deuren. In 2013 volgde nog een laatste poging om met de tijd mee te gaan. De Bonneterie opende een webshop. Het mocht niet meer baten. Het doek viel definitief op 25 augustus 2014. Drie jaar na de sluiting van modehuis Meddens verdween opnieuw een voor Den Haag karakteristieke winkel. Het gebouw zal in ieder geval niet uit het Haagse straatbeeld zal verdwijnen, want het monumentale pand werd in 1985 op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst. 

Auteur: Nicolette Faber-Wittenberg