Openbaarheidsdag 2025
Ieder jaar op 1 januari is het Openbaarheidsdag in archievenland. Op deze datum verloopt van een groot aantal dossiers de openbaarheidsbeperking waardoor deze archiefstukken zonder verdere procedure te raadplegen zijn op de studiezaal.
Dit jaar worden bij het Haags Gemeentearchief meer dan 550 dossiers openbaar uit ruim 90 verschillende archieven.
U bent vanaf dinsdag 7 januari van harte welkom op onze studiezaal om deze en vele andere (nieuwe openbare) dossiers te raadplegen! Natuurlijk kunt u deze archiefstukken ook laten digitaliseren om ze daarna thuis te bekijken.
Het archief Dekenaat ’s-Gravenhage levert deze openbaarheidsdag de meeste nieuw openbare dossiers op: 70 stuks. Dekens zijn en waren de oren en ogen van de bisschop en moesten onder andere toezien op de levenswandel van priesters, op de uitoefening van de zielzorg en op het beheer van roerende en onroerende kerkelijke goederen. Deze 70 nieuw openbare dossiers zijn voornamelijk correspondentiedossiers.
Op de tweede plaats staat het archief Gemeentelijke Dienst voor Sociale belangen met 50 dossiers die openbaar worden op 1 januari 2025. Dossiernummer 158 staat in het teken van het door Franciscanessen gerunde gasthuis ‘Alles voor Allen’ in Breda. In deze instelling werden mensen verzorgd. De Haagse Gemeentelijke Dienst voor Sociale belangen betaalde voor hun verzorging. Het dossier gaat voornamelijk over financiën, want gezien de “nopenden toestand der gemeente-financiën” wil Den Haag graag een uniforme verpleegprijs vaststellen waarbij tevens op een belangrijke prijsvermindering wordt aangedrongen. De Eerwaarde Overste van het gasthuis stelt voor om 400 gulden per patiënt te gaan rekenen, maar stelt dat “vermindering absoluut onmogelijk” is. Bij de jaarafrekening ontstaat nog verdere discussie over de vraag of die 400 gulden nou in- of exclusief medicijnen en zakgeld is.
Uit het archief van de Nieuwe of Littéraire Sociëteit De Witte valt in een openbaar geworden dossier over de jaren 1947 tot 1949 te lezen over het zoekraken van boeken uit de bibliotheek tijdens de oorlogsjaren. In mei 1940 telde de bibliotheek ongeveer 20.000 boeken, maar op 1 januari 1947 waren dat er nog slechts 7.000. De administratie was blijkbaar goed op orde, want men leek precies te weten welke werken ontbraken. Dankzij een flinke investering van bijna 11.000 gulden bestond de collectie eind 1947 weer uit meer dan 10.000 boeken.
Bibliotheek van Sociëteit De Witte, 1966, foto: Fotobureau Meyer
Van het archief van De Haagsche Ballon Club wordt één nieuw dossier openbaar. Deze club werd in 1936 opgericht door Jo Boesman. Zijn vrouw Nini Boesman-Visscher, zelf ook verdienstelijk ballonvaarster, volgde hem in de jaren 70 op als voorzitter. De vereniging ontwikkelde allerlei activiteiten om de bekendheid van de ballonsport te vergroten zoals lezingen, tentoonstellingen, cursussen in weerkunde en ballonvaart en reizen naar het buitenland. Van dit archief wordt nu het boordboekje van de periode 1947 – 1949 openbaar. In deze boordboekjes werd informatie over de vaarten bijgehouden. Iedere bijzonderheid werd met een tijdsnotatie in het boekje opgeschreven, soms om de paar minuten: hoe verliep de start, wanneer werd een bepaalde hoogte bereikt, wat waren de weersomstandigheden, op welk moment werd ballast uitgeworpen. Moderne communicatiemiddelen waren er natuurlijk nog niet dus moest er op andere manieren vastgesteld worden waar de ballon zich bevond: “Dalen boven de bossen tot 150 m. Hebben contact met fietser, roepen “Waar zijn we?” Elspeet!”
25 jarig bestaan ballonvaardersclub met start "vossenjacht" per ballon op Houtrust, 1961, foto: Stokvis