Een eerbetoon aan cineast en muziekkenner Henny Weijn
Henny Weijn was een bijzonder mens met een enorme liefde voor film, muziek én Haagse trams. Als dochter Franny de zes grote filmspoelen komt afgeven bij het Haags Gemeentearchief dan vertelt ze liefdevol over hem. Vooral over zijn ongelofelijke muziekkennis, filmkennis en tomeloze energie.
Ondanks dat Henny samen met zijn vrouw Martha een eigen platenzaak runde, werkte hij na het sluiten van de winkel gewoon door. Niet om er geld mee te verdienen, maar gewoon voor de hobby. Het werd zijn meesterwerk. Een prachtige documentaireserie over Den Haag vanaf 1920 tot 1965. Filmfragmenten die hij deskundig aan elkaar monteerde, voorzag van commentaar, geluid en muziek. Wat Henny Weijn deed tijdens zijn werkende leven, dat doen niet veel mensen hem na in hun vrije tijd.
Henny Weijn en zijn vrouw Martha, foto uit privécollectie
Henny overleed in 1999 op 65-jarige leeftijd en liet zijn dochter een zes uur durende documentaire reeks na. De oorspronkelijke films lagen al die tijd in een kast, maar zijn onlangs geschonken aan het Haags Gemeentearchief. En daarmee worden ze weer toegankelijk voor iedereen die ze wil bekijken.
Ach, die tijden zijn voorbij
Henny Weijn werkte aan de films in de jaren ’80. Er was nog geen digitale montage mogelijk. Hij monteerde op een eigen filmtafel. De films kwamen soms van zijn eigen hand, maar het meeste komt uit landelijke archieven. In de tijd dat er nog geen internet was, was dit heel bewerkelijk. In catalogi zoeken, opvragen, bekijken en kopiëren. En dan verwerken in je eigen productie. Het meeste materiaal komt uit het archief van de Rijksvoorlichtingsdienst en Polygoon, maar hij heeft ook beeldmateriaal gebruikt uit de collectie van het Haags Gemeentearchief. Soms ging hij ook persoonlijk bij mensen langs om films op te halen. Jaren werkte hij op die manier aan zijn eigen levenswerk; Ach, die tijden zijn voorbij.
Omslag dvd 'Ach die tijden zijn voorbij'
Een waardevol overzicht van vergeten gebeurtenissen en Hagenaars
Henny Weijn maakte in totaal drie series van elk twee delen van een half uur. De titels van deze series zijn: 'Happy Days are here again!', 'De Residentie in de 20’er jaren', 'Den Haag jaren 1940-1945', en tenslotte is er de afsluitende serie ‘Wat voor weer...' Een terugblik op de onvergetelijke jaren tussen 1945 en 1965.
Helga Meijer, conservator bij het Haags Gemeentearchief heeft alle delen bekeken en is onder de indruk van zijn werk. “Het is echt ongelofelijk rijk aan beeld, niet alleen film, maar ook advertenties, foto’s en affiches, geluiden én muziek. Het geeft een heel volledig beeld van Den Haag met veel vergeten momenten en mensen. Zoals wielrenner Pieter Moeskops of een bezoek van jazzlegende Paul Whiteman, King of Jazz aan Scheveningen. Maar ook zangers Lou Bandy en Willy Derby. Aandacht is er natuurlijk ook voor de Duitse bezetting en het Koninklijk Huis, sport, de Haagse dierentuin, onderwijshervormingen en verkiezingen. Het is gewoon te veel om op te noemen.”
Interview in de Haagsche Courant in 1985
In de Haagsche Courant legt Henny Weijn uit hoe hij tot deze hobby is gekomen.
"In '81 ben ik gaan adverteren in de krant. Wie heeft er materiaal over oud-Den Haag? Ik kreeg inderdaad wat te pakken tot ik in aanraking kwam met het film- en fotoarchief van de Rijksvoorlichtingsdienst, die me enkele films over Den Haag in de jaren '20 en ‘30 ter beschikking stelde. Daar kon ik al m'n energie in kwijt. Want, moet je weten, het meeste materiaal heeft geen geluid. Dat heb ik er toen zelf vía band en plaat ingevoegd: straatgeluiden, tramgeluiden, muziek en commentaar. Een heel werk. Neem de markt op de Prinsegracht. Daar heb ik marktgeluiden van de Herman Costerstraat voor gebruikt. Maar toen moest ik weer uitkijken dat ze bij voorbeeld de bananen niet voor eigentijdse prijzen stonden aan te prijzen. Ik heb er zelf toen maar eens 'bananen voor 8 cent tussendoor geroepen.” Ten slotte ben ik trots op tien minuten film van de Ramblers uit '41". En de geluiden van de tram. (De toeter van lijntrekkers waarvoor Henny Weijn uitvoerig heeft geoefend om het geluid, zijn eigen toeter dus, synchroon met het beeld te krijgen.)
Vertoningen in Den Haag en omgeving
Een uit de hand gelopen hobby, zo zou je het kunnen noemen. Maar het is natuurlijk zonde om dit alleen voor jezelf te maken, en dus reisde Henny met zijn filmapparatuur door de omgeving om zijn films te vertonen aan iedereen die het wilde zien. In de lokale krant kwam een advertentie en zo trok hij volle zalen in tehuizen en buurtcentra. Hij wilde een zo groot mogelijk publiek bereiken met zijn films. Volgens dochter Franny waren al deze vertoningen een groot succes. En een reden om nog meer delen te maken. Uiteindelijk stopten de documentaires bij het jaartal 1965. Toen veel later de serie op DVD uitkwam en deze verkocht werd, werden ook de vertoningen minder. Inmiddels is de DVD niet meer te koop.
Advertentie in Bezuidenhoutpost 1985
Zelf zegt Henny Weijn hierover in het interview met de Haagsche Courant in 1985:
Wat gaat Henny Weijn er mee doen? “Voorstellingen geven", zegt hij. In besloten kring. Ik neem aan dat bejaardencentra, verenigingen en dergelijke wel belangstelling zullen tonen. Je moet maar denken: Hoe agressiever de wereld om je heen zich voordoet hoe meer je vlucht in de nostalgie. Ook veel jongeren vinden die films prachtig. Dat merk ik bij jongeren trouwens ook aan de muziek. Als ze een beetje nostalgisch jazz horen, bijvoorbeeld Coleman Hawkins. Dan zeggen soms verrast wie dat nou?' En dan kopen ze zo'n plaat".
,,Mijn hobby" zegt Henny Weijn, “heeft mij door de jaren ontzettend veel geld gekost. Ik werk namelijk zonder een cent subsidie en uit pure liefhebberij. Laten we het er maar op houden dat een ander zijn geld aan de caravan of dure elektronica uitgeeft en ik nog steeds lol beleef aan iedere voorstelling.”
Platenwinkel Diskabinet
Als er nog mensen zijn die Henny Weijn en zijn vrouw Martha hebben gekend, dan kan dat zeker ook komen door de liefde voor muziekplaten. In 1969 opende zij het ‘Diskabinet’ in de Wagenstraat, een geliefde plek voor muzikanten en muziekliefhebbers. Toen de Haagsche Courant uit de straat verdween verhuisde in 1977 Het Diskabinet naar de Javastraat 122, waar Martha tot 2010 de winkel nog runde, ook na Henny’s dood. De platenzaak had de slogan: “Toppers van Toen”.
Henny en Martha Weijn voor hun winkel in de Wagenstraat. Foto uit privécollectie.
Diskabinet in 1977 in de Javastraat in Den Haag. Foto uit privécollectie.
Een uitgebreid interview met Martha Weijn over de winkel, en haar liefde voor muziek, kunt u lezen in 'En dan nu de polonaise : muziek in Den Haag en Scheveningen', beschikbaar in de bibliotheek van het Haags Gemeentearchief en op te vragen in de studiezaal.
Sinds deze week is de filmcollectie van Henny Weijn beschikbaar in de beeldcollectie van het Haags Gemeentearchief. Hier staat nu een beknopte beschrijving bij de films. Aan uitgebreide beschrijvingen wordt nog gewerkt.
Let op: doordat de beelden afkomstig zijn uit verschillende bronnen is het voor ons niet goed te achterhalen van wie de auteursrechten zijn. Dit geldt ook voor de gebruikte muziek. Om die reden is dit materiaal niet reproduceerbaar.
Wie meer wil weten over de collectie kan contact opnemen met het Haags Gemeentearchief.
Conservator Helga Meijer sprak in ‘Bob staat op’ op Den Haag FM over deze collectie. U kunt het interview op Den Haag FM terugkluisteren. Het begint op 50.30 minuten.