Lezing: Anton de Kom verzetsheld en strijder tegen racisme **UITGESTELD**
Door omstandigheden is deze lezing uitgesteld naar 2025. Er wordt op 24 april een extra lunchlezing gegeven: De geheimen van het Haagse Bos - deel 2. Indien u hierin geïnteresseerd bent kunt u zich opgeven via onderstaande knop. Wij houden u uiteraard via onze site op de hoogte over de nieuwe datum van de lezing over Anton de Kom.
Aanmelden Geheimen van het Haagse Bos - deel 2
Deze lezing in Podium B is gratis en voor iedereen toegankelijk. U moet zich wel aanmelden.
Over de lezing Anton de Kom verzetsheld en strijder tegen racisme
"Hier heeft Anton de Kom met zijn gezin gewoond", zegt documentairemaakster Ida Does, wijzend op de voordeur van nummer 296 in de Johannes Camphuysstraat in Den Haag. "Misschien moet hier een soort bord komen met: Huis van Anton de Kom, verzetsheld en strijder tegen racisme." Ida Does maakte de documentaire 'Peace, Memories of Anton de Kom', over het leven van deze Surinaamse schrijver en verzetsheld.
Deze gratis lezing vindt plaats op donderdagavond 21 maart 2024 van 17.30 - 18.30 uur bij Podium B in de Centrale Bibliotheek aan het Spui.
Anton de Kom en Nel Borsboom
Anton de Kom, schrijver
De Kom werd geboren aan de Pontewerfstraat als zoon van de boer Adolf Damon de Kom en Judith Jacoba Dulder. Zijn vader was nog geboren in slavernij en behoorde toe aan de slavenmacht van plantage Molhoop, in eigendom toebehorend aan Hendrik Jan Veldwijk. Zijn naam is waarschijnlijk afgeleid van een plantage-eigenaar Mok. Zijn moeder kwam uit een familie die in 1841 werd vrijgekocht en had een winkel.
De Kom volgde de lagere school en de Mulo, en haalde het diploma boekhouden. Eind 1920 vertrok hij naar Nederland. In 1922 ging hij bij een adviesbureau in Den Haag werken. Daar werd hij een jaar later wegens een reorganisatie ontslagen, waarna hij vertegenwoordiger in koffie, thee en tabak werd voor de Haagse koffiebranderij Reuser en Smulders. Hier leerde hij Petronella (Nel) Borsboom kennen, zijn latere echtgenote. Naast zijn werk was hij in tal van linkse organisaties actief. In deze periode begon Anton de Kom met het schrijven van Wij slaven van Suriname. De eerste versie hiervan was in 1931 gereed. Tot een publicatie kwam het echter niet, omdat De Kom vanwege de gezondheidstoestand van zijn moeder terugging naar Suriname.
Op 10 mei 1933 werd De Kom vanuit Suriname op een schip naar Nederland gezet. Hij vond in Nederland geen regulier werk en schreef verder aan zijn boek Wij slaven van Suriname dat in 1934 in gecensureerde vorm verscheen.
Verzetsstrijder
Na de Duitse inval in 1940, sloot De Kom zich aan bij het communistisch georiënteerde Nederlands verzet. Hij schreef op verzoek van Nico Wijnen artikelen voor het communistische verzetsblad De Vonk en later voor het Revolutionair Socialistische blad met dezelfde naam, waarvan hij een van de oprichters, de schrijver Jef Last kende.Op 7 augustus 1944 werd hij gearresteerd voor de deur van zijn woning aan de Johannes Camphuysstraat 296 in het Haagse Bezuidenhout. Hij werd gevangengezet in de gevangenis van Scheveningen (Oranjehotel) en werd diezelfde maand overgeplaatst naar Kamp Vught. Begin september 1944 kwam hij in Sachsenhausen terecht, waar hij moest werken voor de Heinkel vliegtuigfabriek. De Kom overleed op 24 april 1945 aan tuberculose in Kamp Sandbostel bij Bremervörde, een zogeheten buitenkamp van concentratiekamp Neuengamme. Hij werd begraven in een massagraf.
Na de Tweede Wereldoorlog raakte hij in vergetelheid, maar Anton de Kom werd in de jaren 1960 herontdekt en omarmd door onder andere Surinaamse studenten die in Nederland studeerden.
Ida Does, fotograaf Janine Vonk
Over de spreker
Ida Does is een documentaire filmmaker en producent. Zij heeft verschillende internationale prijzen gewonnen voor haar documentaires. In 2017 ontving Ida tijdens het International Film Festival in Toronto de CineFam prijs voor ‘beste vrouwelijke regisseur van kleur’. Ook haar eerdere film over verzetsstrijder Anton de Kom uit 2009 won verschillende prijzen. IdaDoes is geboren in Suriname. De afgelopen 30 jaar werkte ze als docent, journalist en documentaire filmmaker. Haar werk heeft thema's als koloniale geschiedenis, kunst en cultuur en sociale rechtvaardigheid.
Aanmelden
Deze lezing in Podium B is gratis en voor iedereen toegankelijk. U moet zich wel aanmelden.