< Terug naar archievenoverzicht

Uw zoekacties: Bevolkingsregister gemeente Den Haag

0354-01 Bevolkingsregister gemeente Den Haag

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
In deze inventaris zijn de registers beschreven die de gemeente Den Haag vanaf 1823 heeft bijgehouden om haar inwoners te registreren. Een uitgebreide beschrijving met achtergronden van de registratie is opgenomen in het Haags Speurboekje door Sv.E. Veldhuizen (1997). De volgende gegevens zijn hieraan ontleend.
In 1823 zijn de eerste bevolkingsregisters aangelegd op basis van bestaande wijkregisters. De inschrijvingen zijn onvolledig en ook niet zeer nauwkeurig bijgehouden. Bovendien zijn alleen hoofdbewoners (mannen of weduwen) opgenomen, inwonend personeel en personen met een andere familienaam. Niet de partners en kinderen dus. In 1837 zijn de registers vervangen door een nieuwe serie, die zo goed en zo kwaad als dat ging tot 1850 is bijgehouden.
Ingevolge provinciaal voorschrift is in 1845 een bevolkingsregister van alle inwoners (uitgezonderd militairen) aangelegd en bijgehouden. Vanaf 1850 was het bijhouden van een bevolkingsregister landelijk verplicht, waarmee de serie registers ontstond die in Den Haag van 1850-1913 in gebruik was.
Aanvankelijk waren de registers op adres geordend. Vanaf 1861 staan de inschrijvingen alfabetisch op familienaam, uitgezonderd de aanvullingen en wijzigingen. Vanaf dat jaar zijn er afzonderlijke woningregisters, om de bewoners van een adres te kunnen nagaan.
Naast de bevolkingsregisters zijn er volkstellingregisters (inclusief kinderen), die een eenmalige inschrijving van alle inwoners in 1830, 1840 en 1850 omvatten.
In 1913 zijn de vastbladige registers vervangen door een kaartsysteem, zogenaamde gezinskaarten, geordend op de naam van het gezinshoofd (de man, ook als hij al overleden was) of de naam van een alleenstaande. Deze zijn bijgehouden t/m 1939, toen het landelijke persoonskaarten-stelsel werd ingevoerd. Naast de gezinskaarten bestond een woningregister, bijgehouden t/m 1946.
In 1923 werd de gemeente Loosduinen onderdeel van de gemeente Den Haag. De daar in 1916 aangelegde gezinskaarten zijn t/m 1939 in een afzonderlijk alfabet bijgehouden voor de bewoners van het grondgebied van de toenmalige gemeente Loosduinen.
De Haagse registers zijn bijgehouden door de afdeling Bevolking, Burgerlijke Stand en Militaire zaken (en voorgangers) van de gemeentesecretarie. Ze zijn in etappes overgebracht naar het Gemeentearchief. De gezinskaarten zijn overgebracht in 1976, inclusief de Loosduinse serie, die tot die tijd berustte bij de Hulpsecretarie Loosduinen.
Tussen 1939 en 1994 werden algemene gegevens over burgers door alle Nederlandse gemeenten op de eerder genoemde persoonskaarten geregistreerd. Deze kaarten vormden het bevolkingsregister over de genoemde periode. Iedere burger van een gemeente verkreeg een eigen registratie op een kaart. Persoonskaarten zijn in principe niet openbaar, tenzij een persoon overleden is of zelf informatie aanvraagt. Het archief met al deze kaarten wordt landelijk beheerd door het Centraal Bureau voor Genealogie (CBG) in Den Haag.
In 1994 vindt in Nederland de invoering van de Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens (GBA) plaats waarmee er gewerkt gaat worden met digitale bestanden en een gemeenschappelijke database voor het registreren van inwoners. Dit bevolkingsregister, lopende tot en met 2013, is in beheer bij de afdeling Burgerzaken van de gemeente Den Haag. De GBA wordt in 2014 opgevolgd door de geldende Basisregistratie Personen (BRP), waarvan het actuele register eveneens in beheer is bij Burgerzaken.
De registers met de gezinskaarten 1913-1939 en de woningregisters 1895-1946 zijn in 2021 digitaal raadpleegbaar gemaakt. In 2022 zijn ook de registers over 1823-1913 en de latere verblijfregisters gescand waarmee het archief met het bevolkingsregister en de bijbehorende indexen integraal gedigitaliseerd is. De raadpleging van alle registers met microfiches op de Studiezaal zal vanaf 2024 niet meer mogelijk zijn.
Scans van gezinskaarten waarop personen jonger dan 100 jaar voorkomen, worden niet getoond, tenzij die personen inmiddels zijn overleden.
Inventaris
Registers van ingezetenen 1823-1850
0354-01 Bevolkingsregister gemeente Den Haag
1. Inventaris
Registers van ingezetenen 1823-1850
NB:
Ingezetenen in de betekenis van de bewoners van de gemeente

Kenmerken

Datering:
1823-1946
Beschrijving:
Inventaris van het archief van de Gemeentesecretarie van Den Haag, gedeelte bevolkingsregisters met indexen
Omvang in m¹:
447,625
Auteur:
L. Fledderus e.a.
Openbaarheid:
Beschrijvingen openbaar, stukken gedeeltelijk openbaar
Archiefvormer(s):