Lezing: Haagse middelbare scholen en -scholieren in oorlogstijd
De bezetting van Den Haag door de Duiters had zijn weerslag op de hele stad. Ook op de scholen in de stad. Geschiedenisdocent Stefan Kras doet onderzoek naar de geschiedenis van Haagse scholen voor het voortgezet onderwijs, met name de rol van de scholen in de Tweede Wereldoorlog. Stefan Kras gaat tijdens deze lezing in op de gevolgen van de Duitse bezetting voor joodse leerlingen en leraren op Haagse scholen.
Deze lezing vindt plaats op donderdag 22 mei 2025 van 17.30 - 18.30 uur, bij Podium B, 5e etage Centrale Bibliotheek aan het Spui. De toegang is gratis, wel moet u zich opgeven.
HBS Beeklaan, 1942, maker onbekend
Na een slaande ruzie tussen een NSB-leerling en een joodse leerling, kreeg het Gymnasium Haganum in 1940 bezoek van de politie. In 1941 voelde J.H. Kann zich behoorlijk in de steek gelaten door het Nederlands Lyceum. Hij had sinds 1907 de financiën van deze school beheerd, maar toen hij vroeg of hij een verlaten pand van de school mocht gebruiken voor de vestiging van het nieuw op te richten Joods Lyceum kreeg hij nul op rekest. In 1943 liet het Maerlant Lyceum het 13-jarige jongetje Alfons Katan toe na diens miraculeuze ontsnapping uit Westerbork. In 1944 werd Els Judell op het Dalton teruggezet van klas 3 naar klas 2. Haar vader was Joods, haar moeder niet. Thuis waren de problemen enorm, maar leraren schreven haar onvoldoendes toe aan een ‘manco aan vlijt en toewijding’. In 1945 werd leraar George Bouteljé lid van de Zuiveringscommissie op het Maerlant-Lyceum. Na enkele jaren ondergedoken te zijn moest hij nu oordelen over collega’s en leerlingen die ‘fout’ waren geweest in de oorlog. In september 1947 kreeg de joodse leerling Max van Trommel (Gymnasium Haganum) een pijnlijke ervaring te verwerken: tijdens een schoolreis naar Lunteren zongen zijn schoolgenoten uit baldadigheid NSB-liederen en bootsten het NSB-optreden op de Goudberg na.
Over de spreker
Stefan Kras is docent geschiedenis aan het Johan de Witt College. Met een aantal 4 VWO-leerlingen maakte Kras in 2023 een tentoonstelling over het 100-jarig bestaan van de 6e HBS (voorloper van het Johan de Witt College). Deze tentoonstelling stond destijds ook een tijdje in het Atrium, in de vestibule bij de ingang van de studiezaal van het Haags Gemeentearchief.