De kaartencollectie van het Haags Gemeentearchief bestaat uit ongeveer 2.000 kaarten en plattegronden. In de beeldcollectie kunt u bijna 1800 exemplaren uit deze verzameling vinden. U zoekt ze op trefwoord, maar ook op titel, makers (de landmeter of de kaartmaker), graveur en/of uitgever. De meeste kaarten zijn voorzien van een datering.
Daarnaast zijn er vermoedelijk nog een paar duizend kaarten onderdeel van een archief, zoals bijvoorbeeld kaarten uit het archief van het Kadaster. Deze worden momenteel nog niet getoond in de beeldcollectie.

Zoeken naar plattegronden en kaarten

Haagse plattegronden

Op de plattegronden is te zien dat de vorm van Den Haag lange tijd dezelfde bleef: rechthoekig met het karakteristieke stratenpatroon. Dit patroon loopt gelijk aan de kust met lange, brede zandruggen. De uitvalswegen met lintbebouwing vormden als het ware een ster. De lintbebouwing is ook te zien bij de ontwikkeling van het gebied tussen Den Haag en Scheveningen aan het einde van de 19e eeuw.

Het 'Haagse Noorden'

Haagse stadskaarten zijn maar zelden op het geografische noorden gericht. In plaats daarvan wordt vaak gekozen voor een oriëntatie die beter op het papier past. Hierbij wordt de kust van de Noordzee bovenin geplaatst, evenwijdig aan de bovenste rand van het papier zoals op z.gr. 0125. Een andere mogelijkheid is dat de kaart georiënteerd is op de Hofvijver, waarmee het stratenpatroon mooi recht wordt afgebeeld, bijvoorbeeld gr. 2111. Beide oriëntaties staan bekend als het Haagse noorden.

Beschikbaarheid materiaal

We streven ernaar zoveel mogelijk afbeeldingen in de beeldbank zichtbaar te maken. Soms kan dat niet, omdat wij niet over de rechten beschikken om een werk te tonen. In dat geval kunt u de afbeelding in de studiezaal zien. In uitzonderlijke gevallen kunt u een werk opvragen; dat kan eveneens in de studiezaal.

Hoogtepunt

  • Een bijzondere kaart is de vestingkaart van 's-Gravenhage uit 1603. Het ontwerp van deze kaart is gebaseerd op de uitgangspunten van Simon Stevin. Den Haag wordt weergegeven als een stad met muren: een vestingstad.
  • De plattegronden met de elkaar beconcurrerende uitbreidingsplannen van architect H.P. Berlage en directeur Gemeentewerken Isaac Lindo uit de beginjaren van de twintigste eeuw.
  • De wederopbouwplannen van architect W.M. Dudok uit de jaren vijftig.
  • Een met de hand getekende kaart uit 1838 van de omgeving van Den Haag door S.W. van der Noordaa.
  • Een kaart van Den Haag, rond 1650 uitgegeven in de stedenatlas van Joan Blaeu.

Hulp nodig?

Indien u de naam van de maker kent, zoekt u hierop. Ook kunt zoeken op de naam van een straat, persoon en/of gebeurtenis. Als u niet weet of een afbeelding in de beeldbank aanwezig is of wanneer u meer informatie over een werk wilt, bezoek dan onze studiezaal of neem per e-mail of telefonisch contact met ons op.