De Gemeentelijke Luchtbeschermingsdienst werd in 1938 ingesteld door de burgemeester als gevolg van de Luchtbeschermingswet van 23 april 1936. De hoofdcommissaris van politie was hoofd van deze dienst en ontving zijn instructie van de burgemeester. Alle maatregelen, die door het hoofd van de luchtbescherming werden genomen in vredestijd dienden goedgekeurd te worden door de burgemeester, terwijl de luchtbescherming in geval van mobilisatie geheel zelfstandig mocht optreden. De administratie van de dienst werd gedaan op het hoofdbureau van politie.

Tot de taken van de luchtbescherming behoorden:
a. In vredestijd de voorbereiding van de bescherming der bevolking tegen luchtaanvallen.
b. In tijd van oorlog of oorlogsgevaar (mobiliteitstoestand) de werkelijke bescherming.
Zie artikel 1 van de instructie voor het Hoofd van den Luchtbeschermingsdienst te 's-Gravenhage, opgesteld op 9 december 1937, zie inventarisnummer 7.
In de praktijk betekende dit, dat de luchtbeschermingsdienst zowel een voorlichtende als een toezichthoudende en regelende functie had. Dit was de zorg voor schuilkelders, het aanleggen en registreren van voorraden voedsel, water en overige materialen, het uitreiken van gasmaskers en het zorgdragen voor een doeltreffende verduistering. Zij diende niet alleen de burgers, maar ook bijzondere gebouwen en kunstschatten te beschermen.
Om doeltreffend te werken was het grondgebied van de gemeente Den Haag verdeeld in 14 sectoren, die onderverdeeld waren in wijken. De wijken waren op hun beurt weer onderverdeeld in blokken.

De luchtbeschermingsdienst had een hiërarchische organisatiestructuur. Aan het hoofd van elke sector stond de sectorcommandant, die zijn domicilie had in het sectorbureau, vaak een politiebureau. Ondergeschikt aan de sectorcommandant stond het wijkhoofd, die weer leiding gaf aan het blokhoofd.
In de luchtbeschermingsdienst werkten vele gemeentelijke diensten en bedrijven met elkaar samen. Indien nodig werd een beroep gedaan op vrijwillige hulpkrachten dan wel personen waarvan de diensten door de burgemeester waren gevorderd. Deze beide categorieën werden aangeduid met de naam 'hulppersoneel'. Zie voor een uitgebreid overzicht inventarisnummer 5.

De luchtbeschermingsdienst was administratief onderverdeeld in een aantal groepen, die aangeduid werden met de letters A t/m Z. Deze groepen waren weer onderverdeeld waren in een aantal subgroepen. Dit ordeningsplan is in de inventaris te vinden onder inventarisnummer 2. Bij het opstellen en beantwoorden van uitgaande en inkomende stukken registreerde de archiefvormer zelf volgens dit schema, wat bij de inventarisatie dan ook aangehouden is.

De luchtbeschermingsdienst is opgeheven op 28 mei 1945, waarna de afhandeling van de administratieve zaken gebeurde door de Gemeentepolitie Den Haag.